امروزه صنعت هتلداری به‌عنوان یکی از صنایع پیشرو در حوزه خدمات، بیش از هر زمان دیگری با چالش‌های ناشی از تغییرات اقلیمی، کمبود منابع انرژی و قطعی‌های مکرر آب و برق مواجه است. این شرایط، حفظ کیفیت خدمات، رضایت میهمانان و پایداری عملیاتی را دشوارتر کرده است.
گروه هتل‌های هما به‌عنوان یکی از باسابقه‌ترین و بزرگ‌ترین مجموعه‌های اقامتی کشور، با دارا بودن هتل‌هایی در شهرهای مختلف ایران، در خط مقدم مواجهه با این بحران‌ها قرار دارد. تجربه سال‌های اخیر نشان داده است که بدون تدوین برنامه‌های جامع مدیریت بحران، هیچ هتلی قادر به ادامه رقابت در بازار پرچالش امروز نخواهد بود.
این یادداشت، نگاهی است به اقدامات عملی گروه هتل‌های هما در مدیریت بحران انرژی و آب و همچنین توصیه‌هایی برای سایر مدیران و بهره‌برداران صنعت هتلداری کشور.
🔹 چالش‌های حیاتی پیش‌روی هتل‌ها
✅ قطعی‌های برنامه‌ریزی‌نشده برق:
افزایش مصرف برق در ایام گرم سال و کمبود ظرفیت تولید، موجب خاموشی‌های متوالی و اغلب بدون اطلاع قبلی می‌شود که تهویه مطبوع، آسانسورها، سیستم‌های سرمایشی و بسیاری از خدمات حیاتی هتل را مختل می‌کند.
✅ افت فشار یا قطع مقطعی آب:
مشکلات زیرساختی و خشکسالی‌های متوالی در برخی مناطق کشور سبب کاهش فشار یا قطع مقطعی آب شهری شده است که مستقیماً کیفیت بهداشت و رفاه میهمانان را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
✅ هزینه‌های سنگین جایگزین:
تامین برق اضطراری از طریق ژنراتورها یا خرید آب از منابع جایگزین، هزینه‌های سنگینی را به بهره‌برداران تحمیل می‌کند که گاهی در بودجه عملیاتی هتل‌ها پیش‌بینی نشده است.
✅ کاهش رضایت میهمانان:
هرگونه اختلال در تامین انرژی یا آب، بلافاصله به کاهش رضایت میهمانان و آسیب به اعتبار برند هتل منجر می‌شود.
🔹 تدابیر گروه هتل‌های هما در مواجهه با بحران
۱) تجهیز هتل‌ها به ژنراتورهای پشتیبان استاندارد:
در سال‌های اخیر، گروه هتل‌های هما با ارتقاء و نوسازی ژنراتورهای اضطراری، امکان تامین برق بخش‌های حیاتی نظیر آسانسورها، سرمایش فضاهای عمومی، اتاق سرور و آشپزخانه مرکزی را فراهم کرده است.
۲) افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی آب:
در هتل‌های هما، مخازن آب با ظرفیت‌های مناسب طراحی و به‌روز شده‌اند تا بتوانند در مواقع قطع آب شهری، نیاز چند ساعته یا حتی چند روزه هتل را تامین کنند.
۳) پایش و بهینه‌سازی مصرف انرژی:
با نصب سیستم‌های مدیریت هوشمند انرژی (BMS) و جایگزینی تجهیزات پرمصرف با تجهیزات کم‌مصرف، مصرف کلی انرژی در برخی هتل‌ها تا ۱۵ درصد کاهش یافته است.
۴) برنامه‌ریزی عملیاتی ویژه فصول پیک:
با تدوین دستورالعمل‌های عملیاتی برای فصل تابستان، بخش‌های پرمصرف مانند رختشوی‌خانه صنعتی، در ساعات کم‌باری شبکه فعالیت می‌کنند.
۵) آموزش نیروی انسانی:
تمام مدیران شیفت، بخش فنی و کارکنان خانه‌داری با سناریوهای قطع آب و برق آشنا شده‌اند تا در مواقع بحران، کمترین اختلال در سرویس‌دهی ایجاد شود.
۶) اطلاع‌رسانی به میهمانان:
هماهنگی با واحد روابط عمومی و پذیرش هتل‌ها برای اطلاع‌رسانی شفاف و محترمانه به میهمانان در صورت بروز مشکل، از اقدامات کلیدی است که باعث همدلی بیشتر مسافران می‌شود.
🔹 توصیه‌های کاربردی به سایر هتل‌ها
۱.ارزیابی فنی منظم:
بازرسی سالانه تجهیزات برق اضطراری و مخازن ذخیره آب از منظر ظرفیت، ایمنی و کارکرد عملیاتی.
۲️. تنوع‌بخشی به منابع تامین:
انعقاد قرارداد با شرکت‌های آب‌رسان ، یا نصب پمپ‌های کمکی برای افزایش فشار آب.
۳. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر:
استفاده از صفحات خورشیدی برای تولید بخشی از برق هتل و کاهش وابستگی به شبکه سراسری.
۴. تعامل با مدیریت شهری:
تعامل فعال با شرکت برق و آب منطقه‌ای برای اطلاع سریع از برنامه‌های قطع یا جیره‌بندی.
۵. فرهنگ‌سازی مصرف بهینه:
آگاه‌سازی کارکنان و حتی میهمانان درخصوص ضرورت صرفه‌جویی در منابع آب و انرژی.
۶. ذخیره‌سازی مالی برای بحران‌ها:
پیش‌بینی ردیف بودجه جداگانه در برنامه‌های مالی سالانه برای تامین هزینه‌های اضطراری.
🔹 جمع‌بندی
هتل‌های هما با اتکا به پیشینه‌ای ارزشمند و تجربه‌ای گران‌بها در مدیریت اقامت و خدمات میهمان، همواره تلاش کرده‌اند حتی در دشوارترین شرایط، سطح استاندارد خدمات خود را حفظ کرده و رضایت میهمانان را در اولویت قرار دهند. بحران‌های اخیر در حوزه انرژی و آب، بار دیگر اهمیت تاب‌آوری عملیاتی، مدیریت هوشمند منابع و همگرایی تمامی بخش‌های سازمانی را به ما یادآوری کرد.
واقعیت این است که چالش‌های ناشی از تغییرات اقلیمی، محدودیت زیرساخت‌های شهری و افزایش تقاضای انرژی، مسائلی کوتاه‌مدت نیستند و مدیریت آنها نیازمند نگاه بلندمدت، برنامه‌ریزی سرمایه‌گذاری هدفمند و استفاده از فناوری‌های نوین است.
از نگاه ما در گروه هتل‌های هما، عبور موفق از این بحران‌ها تنها با تکیه بر یک رویکرد چندوجهی ممکن است:
✅ بهینه‌سازی و نوسازی زیرساخت‌ها،
✅ توسعه ظرفیت‌های پشتیبان،
✅ فرهنگ‌سازی در سطح کارکنان و میهمانان،
✅ و تعامل سازنده با نهادهای شهری و ملی.
امروز فرصتی پیش روی صنعت هتلداری کشور است تا از دل این تهدیدها، زیرساخت‌های بهره‌وری انرژی و مدیریت منابع حیاتی را تقویت کند و همزمان استانداردهای هتل سبز (Green Hotel) را در ایران عملیاتی سازد.
گروه هتل‌های هما ضمن تداوم مسیر بهبود، آماده است تجربیات خود را در اختیار دیگر هتلداران و سرمایه‌گذاران این صنعت قرار دهد و با همکاری بخش خصوصی، شرکت‌های دانش‌بنیان و سیاست‌گذاران ملی، سهمی موثر در تضمین پایداری صنعت هتلداری کشور ایفا کند.
✍️ سعید یاورپور – مدیرعامل و نایب رئیس هيئت مدیره گروه هتل‌های هما
