به گزارش سرویس خارجی ایتنا ؛ ابتکاری جدید از سوی سازمان جهانی گردشگری (UN Tourism)، دبیرخانه مشارکت کوهستانی در سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) و سازمان گردشگری اقیانوس آرام (SPTO) در تلاش است تا پیوند بین سیستمهای کشاورزی-غذایی و گردشگری را در هفت کشور جزیرهای کوچک در اقیانوس آرام تقویت کند. این پروژه با طراحی تجربهها و برنامههای گردشگری که محصولات بومی و خوراک محلی را به نمایش میگذارند، قصد دارد ارزش بیشتری برای تولیدکنندگان، جوامع محلی و مقاصد گردشگری در این منطقه ایجاد کند.
در کشورهای در حال توسعه جزیرهای کوچک در اقیانوس آرام (Pacific SIDS)، کشاورزی همچنان نقش محوری در معیشت روستایی دارد و فرصتهای مهم اقتصادی و اشتغال برای جوامع محلی فراهم میسازد. در اینجا، سیستمهای کشاورزی-غذایی فراتر از تولید مواد غذایی عمل میکنند و در حفظ و ترویج میراث فرهنگی، دانش بومی، تنوع زیستی و مدیریت پایدار منابع نقش کلیدی ایفا میکنند. مشابه مناطق کوهستانی دورافتاده، این جوامع جزیرهای نیز بر سیستمهای غذایی یکپارچه مبتنی بر سنتهای دیرینه و تنوع زیستی غنی تکیه دارند.
این ابتکار در هفت کشور SIDS اجرا میشود: جزایر کوک، فیجی، ساموآ، تونگا، وانواتو، جزایر سلیمان و پالائو (در قالب یک پروژه اختصاصی). هدف نهایی آن، توسعه برنامههای گردشگری خوراک (Gastronomy Tourism Itineraries) است که تجربههایی اصیل مانند بازدید از مزارع ارگانیک و کارگاههای آشپزی را ارائه میدهند و متناسب با هویت فرهنگی و زیستمحیطی هر مقصد طراحی شدهاند.
با وجود نقش حیاتیشان، کشاورزان خُرد با چالشهای پایداری مواجه هستند. بسیاری از آنها برای تأمین معیشت خود به منابع درآمدی جانبی وابستهاند، چرا که با مسائلی ساختاری نظیر کاهش جمعیت، پیر شدن نیروی کار، فرصتهای اقتصادی محدود و فرسایش تدریجی سنتها روبرو هستند. این چالشها مشابه مشکلات تولیدکنندگان مناطق کوهستانی هستند که با انزوا، تغییرات اقلیمی و دسترسی محدود به بازارها مواجهاند.
گردشگری خوراک پایدار فرصت نویدبخشی محسوب میشود؛ زیرا با ادغام کشاورزی در زنجیره ارزش گردشگری، جریانهای درآمدی جایگزین برای تولیدکنندگان کوچک فراهم میکند و همزمان، پیشنهادهای گردشگری را در این جزایر توسعه و تنوع میبخشد، به گونهای که شمول اجتماعی و پایداری را تقویت میکند.
از طریق ادغام سیستمهای کشاورزی-غذایی بومی در گردشگری، کشورهای جزیرهای کوچک اقیانوس آرام میتوانند رشد اقتصادی فراگیر ایجاد کرده و از کشاورزان خُرد حمایت کنند، در حالی که میراث فرهنگی و زیستبومهای شکننده را حفظ مینمایند.
این پروژه با عنوان کامل “توسعه برنامههای گردشگری خوراک پایدار و زنجیرههای ارزش در کشورهای SIDS اقیانوس آرام” در پی آن است که تجربههای گردشگری را بر پایه سیستمهای کشاورزی-غذایی ایجاد کند؛ تجربههایی که گردشگران را با مزارع ارگانیک، تولیدکنندگان محلی مواد غذایی و شیوههای آشپزی سنتی پیوند میدهد. به این ترتیب، کشاورزان فقط تأمینکنندگان نیستند بلکه به سفیران فرهنگی و نگهبانان زیستبومها و جوامع محلی خود تبدیل میشوند.
دستیابی به این چشمانداز، نیازمند همکاری مؤثر بین بخشهای کشاورزی و گردشگری است. مشارکت فعال ذینفعان دولتی و خصوصی برای رشد فراگیر و تبادل دانش منطقهای ضروری است، بهویژه برای تقویت ارزش راهبردی این برنامههای گردشگری خوراک.
کارگاه توانمندسازی برای توسعه گردشگری خوراک پایدار
یکی از اجزای کلیدی این پروژه، کارگاه منطقهای گردشگری خوراک پایدار است که از ۳۰ ژوئن تا ۲ ژوئیه ۲۰۲۵ در نادی، فیجی برگزار میشود. این رویداد، کشاورزان کوچکمقیاس، فعالان صنعت گردشگری، انجمنهای بخش کشاورزی و گردشگری، کارشناسان و نهادهای دولتی از سراسر منطقه اقیانوس آرام را گرد هم میآورد تا مهارتهای فنی خود را ارتقاء دهند، تجربیات برتر در پیوند کشاورزی با گردشگری را به اشتراک بگذارند، و راهبردهای همکاری برای ساخت زنجیرههای تأمین و محصولات گردشگری مقاوم را بررسی کنند.
شرکتکنندگان در این کارگاه، ابزارهای عملی برای تبدیل مواد غذایی محلی به تجربههای اصیل گردشگری، بهبود دسترسی به بازار و تعامل معنادار با گردشگران را فرا میگیرند. همچنین بستری برای همکاری منطقهای، گفتوگوی بین بخشی، و شبکهسازی جامعهمحور فراهم خواهد شد.
بهرهگیری از ظرفیت تحولآفرین سیستمهای کشاورزی-غذایی
پیشبرد گردشگری خوراک پایدار در سراسر منطقه اقیانوس آرام، بهطور مستقیم از اهداف توسعه پایدار (SDGs) حمایت میکند. این پروژه به هدف شماره ۱ (پایان فقر) با ارتقای ظرفیت و ارائه حمایتهای فنی به کشاورزان خرد کمک میکند؛ به اهداف ۵ (برابری جنسیتی) و ۱۲ (مصرف و تولید مسئولانه) از طریق توانمندسازی جوامع، حفظ دانش سنتی، و ترویج کشاورزی ارگانیک پایدار خدمت میکند؛ و همچنین به اهداف ۱۴ (زندگی زیر آب) و ۱۵ (زندگی روی خشکی) با افزایش آگاهی گردشگران درباره تأثیر انتخابهایشان بر زیستبومهای شکننده، یاری میرساند.
این پروژه با حمایت مالی همکاری ایتالیا از طریق مشارکت کوهستانی فائو در حال اجراست.